The conquest of freedom

Full Title: 
Η κατάκτηση της ελευθερίας
Text - Hyperlink: 

 

   Αποσπάσματα

 

[...] Η ελεύθερη βούληση ξεκινάει με σχηματισμένη κρίση και συνείδηση[...]το ζήτημα είναι κατά πόσον τα μη συνειδητά ελατήρια καθορίζουν αναγκαστικά ή απλώς συμβάλλουν στη διαμόρφωση της κρίσεως μέσα μας. Και μόνο το γεγονός πως υπαρχουν αυτά τα μη συνειδητά ελατήρια μέσα μας δεν λύνουν το ζήτημα.

Οι προσπάθεις διαπρεπών επιστημόνων των θετικών επιστημών, πχ Compton, να συνδέσουν τις αντιντετρμινιστικές θεωρίες των νεώτερων φυσικών με τη φυσική μας πίστη στην ελευθερία της βούλησης, μπορεί να έχουν πολύ μεγάλη σημασία...αλλά δεν νομίζω πως μια αυστηρή απόδειξη που θα έδινε στην πίστη αυτή μιαν ατράνταχτη λογική βάση μπορεί να βρεθεί σ' αυτήν την κατεύθυνση. Η κατεύθυνση πρέπει να είναι μεταφυσική.
[...] διατυπώσεις του Bergson "τα κίνητρά μας είναι όπως εμείς τα κάνουμε....οι λόγοι που καθορίζουν τις ενέργειές μας έχουν για εμάς καθορισθεί μόνο τη στιγμή που οι ίδιοι αποκτούν καθοριστική δύναμη δηλ τη στιγμή που η πράξη έχει συντελεσθεί". Αλλά οι διατυπώσεις αυτές δεν παίρνουν την πλήρη σημασία τους και την αποδεικτική τους αξία από μια "άλογη φιλοσοφία του καθαρού γίγνεσθαι" μα από μια φιλοσοφία του "είναι" και του "νοείν", σαν αυτή του Θωμά του Ακινάτη.

[...] η ελεύθερη πράξη είναι εκείνη, στην οποία η διάνοια και η θέληση περιλαμβάνονται η μια στην άλλη σαν μια στιγμιαία έκρηξη, όπου η ενεργός και κυρίαρχη ελευθερία της βούλησης ενεργεί πάνω στην ίδια την κρίση, που την καθορίζει.
[...]εκείνο που αποτελεί πραγματικό μυστήριο είναι πως ενώ η βούληση έχει ανάγκη να καθορισθεί από τη διάνοια, η ενέργεια της βουλήσεως προηγείται μπροστα στη διανοητική ενέργεια

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Found in: 
National Hellenic Research Foundation
Year: 
1946
Century: 
20th
Place of Publication: 
Summary - Description: 
This article contrasts Freud's empiricism, indeterminism of the exact sciences (e.g. Compton) or Bergson 's philosophy of "pure becoming" with the metaphysical theory based on free will.
Bibliography: 

 

Translated in Greek:

 J. Maritain, Education at the crossroad, New Haven 1943

(Education at a crossroads, Capital Normal University Press 2010)

Bibliographical Sources: 

Ακτίνες (Aktines), 9 (53) 11-1, 9 (54) 38-40